Wat oorspronkelijk een ‘passerelle’, een voetgangersbrugje, moest worden, werd uiteindelijk een megalomaan project met veel vieze geurtjes.  Vriendjespolitiek, verspilzucht, dubieuze aanbestedingen, faillissementen en niet-naleving van de wettelijke verplichtingen, alles is in dit dossier terug te vinden.   

Dan hebben we het over het ‘nieuwe’ station van Mons, het hoogmoedig project van Elio Di Rupo en de NMBS. Ter verduidelijking: voor de NMBS moeten alle uitgaven aan specifieke vereisten beantwoorden, onder meer aan de naleving van de jaarlijkse 60/40-verdeelsleutel voor de investeringen tussen het Vlaams Gewest en het Waals Gewest.

Opening nieuw station

Normaal gesproken was de inhuldiging van het nieuwe station gepland voor 2015, maar is nu al opgeschoven naar 2023, voor zover het ooit afgeraakt, wel te verstaan. Denk maar aan de metro van Charleroi, waar onkruid door de wanden groeit.  Het project is niet alleen buitengewoon qua omvang, maar ook en vooral wat betreft de kostprijs en het niet naleven van de vooropgestelde deadlines. Tussen het voorproject en de definitieve versie is het budget geëxplodeerd. Oorspronkelijk begroot op 37 miljoen euro, is het vandaag aangegroeid tot 324 miljoen euro, zo goed als het tienvoudige dus. Dit gebeurde allemaal zonder het hercontracteren en heronderhandelen van uitbestedingscontracten, illegaal dus.  Volgens juristen, gespecialiseerd in openbare aanbestedingen, bestaat daarover geen twijfel. Maar van illegaliteit zal geen enkele PS’er wakker liggen.

Het verhaal begint in 2006, wanneer de NMBS besloot een voetgangersbrug te bouwen op enkele honderden meters van het bestaande station: het ‘René Panis-station’. Het doel: twee door treinsporen gescheiden wijken met elkaar verbinden. Aan de ene kant het historische centrum van Mons met het hoofdplein en de plaatselijke winkels, aan de andere kant de wijk ‘Grands-près’ met het gigantische winkelcentrum, het bioscoopcomplex en de showrooms.

Om de architect aan te duiden die deze voetgangersbrug kon bouwen, organiseerde de NMBS een wedstrijd, waarbij een jury wordt aangesteld.  Aan het hoofd ervan staat de burgemeester van Mons, de toenmalige Waalse minister-president en voorzitter van de socialistische partij: Elio Di Rupo.  De wedstrijd is anoniem. De kandidaten dienen hun projecten in zonder deze te ondertekenen. Dit is om iedereen (zogezegd) dezelfde kansen te garanderen. Uiteindelijk wordt de wereldberoemde architect Santiago Calatrava gekozen. En Santiagio Calatrava is niet zomaar de eerste de beste. De Torso Toren in Malmö, Zweden, de toekomstige luchthaven van Chicago, de toekomstige Creek Toren in Dubai (1007 meter hoog), werden in het verleden aan de Italiaanse architect uit Verona toegewezen.  Een architect uit Mons, die een project van 24 miljoen indiende, had geen schijn van kans.

Maar door alle aangehaalde tekortkomingen en handelingen gaan de werken niet meer vooruit, integendeel.  Metalen onderdelen van het onafgewerkte project beginnen al te roesten, en voor de 30.000 vierkante meter ramen – die af en toe toch al een beurt moeten krijgen – werd een alpinistenteam ingehuurd. Kostprijs: 850.000 euro per jaar.

Intussen hielden vele handelaren – zij die 50% à 60% van hun omzet moesten inleveren – het voor bekeken en trokken weg uit de stationsbuurt.

Daarover ondervraagd in de kamer, wist de huidige minister van Mobiliteit, de ecologist Gilkinet,  te vertellen dat dat zaken uit het verleden zijn.  Het ligt aan het parlement om een audit bij het Rekenhof te vragen.  Met de huidige loserscoalitie zal dat, zo vrezen we althans, niet gebeuren.

Dat stinkend potje moet wellicht gedekt blijven. Aan ons om dat potje te openen.

Bekijk de hallucinante RTBF-reportage (rond minuut 25 Di Rupo):https://www.rtbf.be/info/article/detail_gare-de-mons-l-ombre-d-elio-di-rupo?id=10653714

RVW