Meer dan 40 procent gevangenen in dit land beschikt niet over de Belgische nationaliteit. Zowat 30 procent verblijft bovendien illegaal in dit land. Dat blijkt uit cijfers die Kamerlid Barbara Pas (Vlaams Belang) opvroeg bij minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld).
Van de 10.785 personen die op 1 januari 2023 in de gevangenis zaten, beschikten er welgeteld 4.683 niet over de Belgische nationaliteit. Dat is meer dan 43 procent van de totale gevangenispopulatie. Daarmee zijn vreemdelingen (in de meest strikte zin van het woord) fors oververtegenwoordigd in de Belgische gevangenissen. Terwijl zij ‘slechts’ 13 procent van de bevolking uitmaken, ligt hun aandeel in de gevangenisbevolking meer dan drie keer zo hoog. In de cijfers zijn degenen die beschikken over de dubbele nationaliteit niet eens inbegrepen. “Gegevens over de herkomst van gevangenen blijven grotendeels taboe in dit land”, zegt Pas. “In tegenstelling tot een land zoals Nederland, waar die gegevens wel systematisch worden bijgehouden.”

Al even opmerkelijk is dat een aanzienlijk deel van de gevangenen zonder Belgische nationaliteit illegaal in het land verblijft. Op 1 januari van dit jaar ging het om 3.248 personen. Goed voor zo’n driekwart van alle gedetineerde vreemdelingen en 30 procent van de totale gevangenisbevolking.

“Dit land kan een voorbeeld nemen aan Denemarken, waar illegale criminelen hun straf moeten uitzitten in een gevangenis in Kosovo voor ze worden teruggestuurd naar hun land van herkomst”

De ‘top vijf’ van vreemde nationaliteiten in de Belgische gevangenissen wordt gevormd door Marokkanen (839), Algerijnen (504), Nederlanders (403), Albanezen (291) en Roemenen (251).“Aangezien het aantal vreemdelingen in de Belgische gevangenissen disproportioneel hoog blijft, dringen zich doortastende maatregelen op”, aldus Pas. “Illegalen moeten – veel meer dan nu het geval is – naar hun landen van herkomst worden teruggestuurd. En dat geldt in het bijzonder als het gaat om criminele vreemdelingen. Het wordt dan ook de hoogste tijd dat de politieke, diplomatieke en economische druk op betrokken herkomstlanden wordt opgevoerd. Het uitzicht een gevangenisstraf te moeten uitzitten in het thuisland zal bovendien een niet te onderschatten ontradend effect hebben op potentiële buitenlandse criminelen.”

Volgens het Vlaams Belang zou dat niet alleen een oplossing bieden voor het aanslepende probleem van de overbevolking in onze gevangenissen, maar ook een fikse besparing opleveren. De kostprijs van het gevangeniswezen dit jaar wordt begroot op 738.201.000 euro. Omgerekend kan grosso modo 300.000.000 euro (317.426.430 miljoen om precies te zijn) daarvan toegeschreven worden aan gevangenen zonder de Belgische nationaliteit. “Dit land kan een voorbeeld nemen aan Denemarken, dat overging tot de financiering van een gevangenis in Kosovo, waar illegale criminelen hun straf moeten uitzitten voor ze worden teruggestuurd naar hun land van herkomst”, besluit Pas.