Vlaamse figuren

Op 4 april 2006 overleed in Antwerpen Herman Wagemans (88), advocaat en
Vlaams-nationaal politicus. Hij werd geboren in het Brusselse Sint-Lambrechts-Woluwe.

Zij die hem gekend hebben zullen met respect aan hem terugdenken. De Vlaams-nationalisten die Herman Wagemans voor de rechtbanken bijstond, zijn met velen. Toen uw dienaar betrokken geraakte in de zaak wat men ‘De negen van Laken’ is gaan noemen, zakte Herman Wagemans tientallen keren naar Brussel af. Zijn tussenkomsten en pleidooien waren gewoonweg briljant. Studenten rechten van de VUB kregen de opdracht hem te komen beluisteren. Zonder die fijne man hadden we wellicht nog wat langer aan de Verbindingslaan in Vorst verbleven.

Tijdens zijn studies rechten aan de KULeuven was hij in
1939-1940 preses van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV) en in
1940-1941 hoofdredacteur van het KVHV-tijdschrift Ons Leven, het oudste
studententijdschrift van de Nederlanden, gesticht in 1888.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog onthoudt hij zich van politieke activiteit. Als
advocaat in Antwerpen verdedigt hij talrijke repressieslachtoffers. Dat heeft ‘men’ in
’t oog: in november 1945 wordt hij zelf tot zeven jaar gevangenis veroordeeld op
beschuldiging van verklikking, maar in 1946 volledig vrijgesproken. Samen met
Willem de Meyer, met wie hij in de cel had gezeten, sticht hij in 1946 het Algemeen
Nederlands Zangverbond (ANZ). Ze organiseren onvermoeibaar zangavonden over
heel het land met De Meyer als dirigent en Wagemans als spreker.
In 1954 werd hij op de kartellijst Christelijke Vlaamse Volksunie (CVV) voor het
kiesarrondissement Antwerpen verkozen in de Kamer, als eerste Vlaams-nationale
volksvertegenwoordiger na de oorlog. Later dat jaar, op 15 december 1954, is hij
medestichter van de Volksunie. Interne onvrede maakt dat Wagemans in 1958 niet
meer aanvaard wordt als VU-lijsttrekker in Antwerpen. Hij wordt vervangen door
VU-voorzitter Frans van der Elst. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1958 komt
Wagemans in Antwerpen met een eigen lijst op, maar zonder succes. De onenigheid
wordt bijgelegd en in 1964 wordt hij Antwerps gemeenteraadslid voor de Volksunie,
tot in 1980. Hij wordt in 1965 ook provincieraadslid.
Daarna zien we Herman Wagemans nog als voorzitter van de Vlaams-Nationale
Raad, het Bormshuis (Documentatie- en archiefcentrum voor de geschiedenis van de
Vlaamse Beweging) en medestichter van de IJzerwake, waarvan hij tot aan zijn
overlijden in 2006 erevoorzitter is