In de goed gevulde Sint-Martinuskerk van Melsbroek namen we gisteren afscheid van Steven Van Haelst, icoon van de Vlaamse Beweging in Brussel. Uit alle hoeken van Vlaanderen waren vrienden en kennissen naar het Vlaams-Brabantse Steenokkerzeel afgezakt om er een laatste groet te brengen aan Steven. Het werd een mooie plechtigheid, gekenmerkt door een grote betrokkenheid van de kinderen en kleinkinderen.

Luk Van Nieuwenhuysen, gewezen Vlaams volksvertegenwoordiger en Brusselaar van geboorte, hield er volgende mooie toespraak: 

“Velen die op de gezegende leeftijd van 95 overlijden zijn vaak al een hele tijd uit beeld verdwenen. Dat geldt zeker niet voor Steven Van Haelst. Twee maanden terug werd hij nog gelauwerd op de viering van 90 jaar Davidsfonds Scheut, waarvan hij liefst 62 jaar lang de voorzitter was. Dàt heeft hij gelukkig nog mogen meemaken.

Toen ik vorige week het overlijden van Steven vernam, dacht ik terug aan de tijd dat het Vlaamse zelfbewustzijn, de Vlaamse weerbaarheid in Brussel een nieuwe stimulans kende, mede als gevolg van de opkomst en het succes van het Vlaamshatende FDF. Ik denk aan mensen zoals Jan de Berlangeer en Jos Verlooy in mijn eigen gemeente Jette, Fons Labeau in Molenbeek en ja, Steven Van Haelst in Anderlecht. Van in mijn prille jeugd waren die mannen al actief bezig met de verdediging van de belangen van de Vlaamse inwoners van hun gemeente, zowel in als buiten de partijpolitiek. In de Volksunie of zoals in Anderlecht met een Vlaamse eenheidslijst die zowaar de naam ‘Vlaamse Belangen’ meekreeg en waardoor Steven in 1970 in de gemeenteraad van Anderlecht kwam. Hij zou daar 12 jaar zetelen.

Maar toch prijken hun namen niet in de ‘Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging’. En dat is zo jammer. Want voor de Vlaamse aanwezigheid in Brussel, voor de verdediging van onze belangen in de hoofdstad, zijn voorvechters als Steven ongetwijfeld van grote betekenis geweest.

Terwijl ikzelf en de meeste van mijn generatiegenoten na verloop van tijd andere oorden opzochten, moe getergd door de taaltoestanden, door de situatie in de Nederlandstalige scholen, de verloedering van heel wat wijken, de omvolking die zich in Brussel al vroeg manifesteerde ….

terwijl zovelen dus de stad verlieten, bleef Steven Van Haelst halsstarrig op post, zijn Vlaamse overtuiging getrouw.

Het was natuurlijk een ongelijke strijd waarvoor hij zich tomeloos inzette, maar Steven – geboren en getogen in Anderlecht- is tot zijn laatste snik die Brusselse Vlaams-nationalist gebleven die we allen kenden. Aanvankelijk een beetje stroef overkomend, maar rechtlijnig en een echte ‘gentleman’ zoals iemand recent opmerkte.

Het Egmontpact in 1977 was voor hem een breekpunt. Hij zetelde toen ook voor de Volksunie in de toenmalige Brusselse agglomeratieraad, maar de ontgoocheling in zijn partij was zo groot, dat hij vrij snel zijn overstap aankondigde naar de nieuwe Vlaams-nationale partij Vlaams Blok, die onomwonden koos voor onafhankelijkheid, voor de vrijwaring van onze waarden en normen –en voor Steven waren die duidelijk christelijk geïnspireerd- voor onze taal en onze cultuur en waarin we over onze eigen middelen zouden beschikken. Het waren stuk voor stuk thema’s die Steven nauw aan het hart lagen, zoals blijkt uit een interview dat ik nog terugvond met het weekblad Bruzz van een tiental jaren terug. Hij verdedigde die ideeën trouwens vaak, zowel in woord als in geschrift.

Hij heeft de verwezenlijking ervan helaas niet mogen meemaken, zoals zoveel van zijn generatiegenoten die hem al zijn voorafgegaan. Maar hij heeft wèl mee aan de weg helpen timmeren, de spreuk van Willem de Zwijger indachtig : ‘het is niet nodig te hopen om te ondernemen, noch te slagen om te volharden’.

En volharden heeft Steven Van Haelst gedaan. Tot op het laatste bleef hij de principiële Vlaming die we altijd gekend hebben.

Als er ooit een ‘Brusselse encyclopedie van de Vlaamse Beweging’ zou komen – en het zou goed zijn mocht iemand daartoe ooit het initiatief zou nemen – dan moet daar zeker een lemma voorzien worden voor deze man, Steven Van Haelst.

Rust in vrede Steven.