De Vlaming die één werd met de Vlaamse Beweging

Op vrijdag 1 juli 2022 werd – naar jaarlijkse gewoonte – de prijs van de Orde van de Vlaamse Leeuw uitgereikt. De laureaat van dit jaar is Jürgen Constandt, een duizendpoot die zich inzet als papa, als algemeen directeur, als voorzitter, als steunpilaar voor de Vlaamse Beweging en niet te vergeten: als Vlaming.

Vlaams en Neutraal Ziekenfonds
Al meer dan dertig jaar is Jürgen actief binnen het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds,
kortweg ‘VNZ’. Hij was jarenlang algemeen directeur, waardoor hij nauw betrokken
werd bij het beleid van het fonds. Sinds kort doet hij dat als voorzitter. Het Vlaams &
Neutraal Ziekenfonds voorziet in een equivalent van de verplichte zorgverzekering,
maar met een Vlaamse insteek. Daarnaast biedt het ook bijkomende verzekeringen
aan.
Jürgen wordt door zijn vaste medewerkers omschreven als een doortastend man met
een duidelijke visie. Hij werkt hard, kijkt vooruit en is eventuele problemen zo goed
als altijd een paar stappen voor. Bij tegenslag werkt hij ‘Constandt vooruit’, zoals hij
het zelf al eens verwoordt. Jürgen motiveert zijn medewerkers en drijft hen in de
goede richting, zoals een goed herder – of in dit geval voorzitter – dat betaamt.
Goed leiderschap leidt gewoonlijk tot resultaten, en dat is ook voor het Vlaams en
Neutraal Ziekenfonds zo. Op 10 april 1916 werd de kiem voor het huidig VNZ
gelegd in Lier. Het fonds heeft als doelstelling volledige communautarisering van de
ziekteverzekering te verwezenlijken, maar wil privatisering vermijden. In het begin
was het VNZ klein in vergelijking met anderen. Weinigen geloofden toen dat het
Vlaams en Neutraal Ziekenfonds haar huidige omvang ooit zou bereiken. De
oprichters bewezen de ongelovigen dat er toch een toekomst voor een Vlaams
ziekenfonds is weggelegd.
Theorie in praktijk
Wat Jürgen onderscheidt van vele anderen, is dat hij de Vlaamse boodschap niet
enkel in theorie aanhangt, maar hem ook omzet in praktijk. Hij werkt als het ware in
het ‘veld’. In een sector waar de meerderheid unitair gezind is, probeert Jürgen een
overheveling van de ziekteverzekering naar het Vlaams niveau te verdedigen. Dat
gaat lang niet altijd even gemakkelijk, maar zijn uitstekende dossierkennis zorgt
regelmatig voor een mond vol tanden bij zijn tegenstanders.
Medewerkers van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds komen dagelijks in contact
met talloze mensen, maar er zijn weinig leidinggevenden die zich op dat vlak actief
mengen. Jürgen is – al is hij voorzitter – niet vastgeroest aan zijn bureau. Regelmatig
gaat hij mee de baan op.Die inzet levert hem respect op bij zowel zijn medewerkers,
omstaanders, als klanten.
Vlaamse beweging
In zijn vrije tijd zet Jürgen zich sterk in voor de Vlaamse Beweging. Dat doet hij al
jarenlang, op verschillende manieren. Zo is hij actief binnen het Aktiekomitee
Vlaamse Sociale Zekerheid (AK-VSZ), het Overlegcentrum Vlaamse Vereniging
(OVV), de Marnixring en Pro Flandria.
Jürgen werkte mee aan de oprichting van het AK-VSZ. Daar is hij vandaag voorzitter
van. Samen met de secretaris, Erik Stoffelen, stuurt Jürgen de actiegroep aan.
Regelmatig worden er publicaties uitgebracht. Het AK-VSZ is een actiegroep,
opgericht binnen het OVV, met als doelstelling de splitsing van de sociale zekerheid
op de politieke agenda te plaatsen en een Vlaamse sociale zekerheid in het
maatschappelijk debat te brengen. Sinds de oprichting van het AK-VSZ is er al heel
wat veranderd. Zo ontkent niemand nog het bestaan of de hoogte van de transfers die
elk jaar van noord naar zuid stromen. Vroeger was dat wel anders. Van een Vlaamse
sociale zekerheid is vandaag nog geen sprake. Het komitee houdt zich bezig met de
brede sociale zekerheid en beperkt zich niet enkel tot gezondheidszorg stricto sensu.
In de actiegroep komt Jürgens meer dan dertig jaar lange ervaring binnen de sociale
zekerheid goed van pas.
Naast het AK-VSZ, is Jürgen actief binnen het dagelijks bestuur van het OVV. Dat is
een Vlaamsgezinde pluralistische vereniging die een koepel wil zijn van Vlaamse
verenigingen. Jürgen staat er bekend als bemiddelaar, zoekend naar een manier om de
verschillende belangen te verenigen. Hij zal volgens een naast medewerker, Paul
Becue, geen confrontaties opzoeken, maar diplomatisch en pragmatisch te werk gaan.
Op die manier heeft Jürgen zich ontwikkeld als steunpilaar binnen de Vlaamse
Beweging.
Hij is verder actief binnen de Marnixring, een vzw vernoemd naar Philips van
Marnix, en Pro Flandria, een netwerk van Vlaamse ondernemers en academici,
gebaseerd op drie principes: ondernemerschap, waarden en regionaal zelfbestuur.
Transfers
Jaarlijks worden er miljarden euro overgeheveld van noord naar zuid. De
oorspronkelijke doelstelling van die transfers, was de solidariteit van de Vlaamse –
met de Waalse gemeenschap, met als doelstelling ook Wallonië het goede pad te doen
bewandelen. Vandaag de dag, na (volgens sommigen) weinig verbetering ondanks de
steun, is lang niet iedereen akkoord met die jaarlijkse transfers. De eenzijdige
betalingen liggen ook Jürgen nauw aan het hart. Hij hamert er regelmatig op, en wil
dat er een mentaliteitsverandering komt.
Orde van de Vlaamse Leeuw
De Orde van de Vlaamse Leeuw is een vereniging, die in 1971 werd opgericht op
initiatief van de Nationale Bevlaggingsactie. Het is een Vlaamse vereniging die zich
vooral focust op het uitreiken van een ereteken aan personen die zich inzetten voor de
Vlaamse beweging.
Dat ereteken noemt men – net zoals de vereniging zelf – de ‘Orde van de Vlaamse
Leeuw’. Het werd toegekend aan onder andere Eric Ponette, Luc Van den Brande,
Jean-Pierre Rondas, Rik Van Cauwelaert en Bart Maddens. Het teken wordt door de
voorzitter van de Orde, Matthias Storme overhandigd.
De vereniging reikt het ereteken uit ter erkenning van verdiensten in verband met:
– een consequente en kordate houding in de sociale en culturele ontvoogding van de
Vlaamse gemeenschap
– prestaties die de integratie van de Nederlanden bevorderen;
– acties en initiatieven met het oog op de uitstraling van de Nederlandse taal en
cultuur.
Het ereteken bestaat uit een zilveren plaket met aan de ene zijde de beeltenis van de
Vlaamse Leeuw en aan de andere zijde de naam van de houder. De Beweging
Vlaanderen-Europa vzw en haar zusterorganisatie, de vzw Vlaanderen-Europa,
organiseren mee de uitreiking van de Orde van de Vlaamse Leeuw