Uit het antwoord van Vlaams minister van Wonen Liesbeth Homans op een schriftelijke vraag van Vlaams parlementslid Tom Van Grieken blijkt dat er in Vlaanderen steeds meer sociale woningen worden toegewezen aan niet-Belgen. In 2016 ging het om 28%: 7% aan EU-vreemdelingen en 21% aan niet-EU-vreemdelingen. Het aandeel sociale woningen dat wordt toegewezen aan vreemdelingen is daarmee significant gestegen ten opzichte van het jaar voordien. Voor een goed begrip: nieuwe Belgen zijn in deze cijfers niet opgenomen. 

In 2016 werden in totaal 11.350 sociale woningen toegewezen. In 10.569 van de gevallen was de nationaliteit bekend. Het gaat om 7.632 toewijzingen aan personen met de Belgische nationaliteit (72%), 691 toewijzingen aan EU-burgers (7%) en 2.246 toewijzingen aan niet-EU-burgers (21%).

Niet-Europese vreemdelingen zwaar oververtegenwoordigd bij toewijzing sociale woning

Wanneer we het cijfermateriaal met betrekking tot de toewijzingen vergelijken met de bevolkingsstatistieken (zie bijlage), valt de enorme oververtegenwoordiging van niet-Europese vreemdelingen op. Terwijl niet-Europese vreemdelingen volgens de bevolkingscijfers amper 3% van de Vlaamse bevolking uitmaken (het overgrote deel van de personen van buitenlandse afkomst in ons land heeft onze nationaliteit verworven), krijgen zij 21% van de sociale woningen toegewezen of zeven keer meer dan hun aandeel in de bevolking.

Vooral in de steden zeer hoge percentages vreemdelingen. In Antwerpen gaat meer dan de helft van de meeste sociale woningen naar niet-Belgen.

Vier huisvestingsmaatschappijen wezen in 2016 meer dan de helft van hun sociale woningen toe aan vreemdelingen: ABC (63%), de Kantonnale Maatschappij van Beringen (57%), Woonhaven Antwerpen (55%) en de Sint-Niklase Maatschappij voor Huisvesting (55%). Zes andere maatschappijen wezen tussen de 40% en de 50% van hun sociale woningen toe aan vreemdelingen.

Antwerpen: meer dan helft sociale woningen naar niet-Belgen

Aandeel vreemdelingen in de toewijzingen per maatschappij: top 10

Opvallend is dat er in Antwerpen meer sociale woningen toegewezen werden aan vreemdelingen dan aan personen met de Belgische nationaliteit. De drie Antwerpse sociale huisvestingsmaatschappijen Woonhaven, ABC en De Ideale Woning wezen in 2016 samen 49% van hun sociale woningen toe aan Belgen, 9% aan EU-vreemdelingen en 42% aan niet-EU-vreemdelingen. Maar ook in Gent (Gentse Haard en WoningGent) en Leuven (Dijledal) ligt het aandeel toewijzingen aan niet-Europese vreemdelingen bijzonder hoog.

Aandeel vreemdelingen in de toewijzingen: stad Antwerpen

Blik op de toekomst: 1 op 3 personen op wachtlijst is vreemdeling

Alles wijst erop dat bij ongewijzigd beleid het aandeel sociale woningen dat wordt toegewezen aan vreemdelingen de volgende jaren nog fors zal stijgen. Op 31 december 2016 stonden er in Vlaanderen 137.177 personen op de wachtlijst voor een sociale woning. In 14.090 gevallen is de nationaliteit van de kandidaat-huurder niet gekend. Van de 123.087 personen op de wachtlijst van wie de nationaliteit wél gekend is, is 68% Belg (83.732 personen), 8% EU-burger (9.976 personen) en 24% niet-EU-vreemdeling (29.379 personen). Bijna 1 op 3 personen die op 31 december 2016 op de wachtlijst stonden is vreemdeling.

Aandeel vreemdelingen op de wachtlijst

Asielzoekers vinden weg naar sociale woning

Opvallend is dat in de wachtlijst hef effect van de jongste asielcrisis duidelijk af te lezen is.

Wanneer we alleen al het aantal Afghanen, Syriërs, Irakezen en Somaliërs op de wachtlijst optellen, komen we uit op een totaal van 9.101 personen. Dit is 7,4% van het totale aantal personen op de wachtlijst met een gekende nationaliteit (123.087). Dat wil zeggen dat meer dan 1 op 14 van de personen op de wachtlijst voor een Vlaamse sociale woning een herkomst heeft uit één van deze vier herkomstlanden.

“Sociale voorzieningen niet te grabbel gooien aan nieuwkomers”

Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken is niet verrast door de cijfers: “Wanneer men zowel de grenzen als de toegang tot onze sociale voorzieningen voor nieuwe immigranten wijd open zet, hoeft het niet te verbazen dat het aandeel vreemdelingen in de sociale huisvesting jaar na jaar toeneemt. Onze goed toegankelijke sociale voorzieningen werken als een magneet op gelukzoekers uit de hele wereld. Overigens is dit slechts het topje van de ijsberg. De meeste niet-Europese allochtonen in ons land – onder meer 85% van de Turken en 82% van de Marokkanen – beschikken inmiddels over de Belgische nationaliteit. Zij worden in deze statistieken beschouwd als ‘Belg’. Het laat zich raden wie het slachtoffer is van de massale intocht van vreemdelingen in onze sociale huisvesting. Dat zijn onze eigen behoeftigen. Gemiddeld moeten onze Vlaamse gezinnen in hun eigen land al 3 jaar wachten op een sociale woning. Dit is onaanvaardbaar.”

De Vlaams Belang-voorzitter dient ter zake een voorstel van decreet in dat een immigrant zich pas kandidaat kan stellen voor een sociale woning wanneer hij ten minste zeven van de acht voorbije jaren legaal in het land verbleven heeft en ten minste gedurende drie jaar daarvan een inkomen uit arbeid heeft gehad en sociale zekerheidsbijdragen betaald heeft.

Wim Van Osselaer
Fractiesecretaris