Om de duizenden doden te herdenken gesneuveld tijdens de Grote oorlog 1914-1918 werd in 1920 een huldecomité opgericht. Hieruit zullen de IJzerbedevaarten groeien. Dit huldecomité, met grote namen uit de toenmalige Vlaamse beweging waaronder Maria Belpaire, Hugo Verriest prof. Frans Daels, Sam de Vriendt, pater Callewaert, Filip de Pillecijn, Joris Van Severen, Emiel Hullebroeck enz nam het initiatief tot het bouwen van een groots herdenkingsmonument dat de IJzertoren werd. In 1928 werd de eerste steen gelegd door Cyriel Verschaeve.

De IJzerbedevaarten en de IJzertoren waren een doorn in het oog van de belgicisten. Op 16 juni 1945 werd een eerste aanslag gepleegd op de toren die zwaar beschadigd werd. In de nacht van 15 op 16 maart 1946 werd hij deskundig gedynamiteerd. Enkel puin bleef over. De daders werden nooit gevonden. Om het correcter uit te drukken, men wou de daders niet vinden. De aanslag werd uitgevoerd met militaire deskundigheid. Niet ver van Diksmuide lag in die dagen het Belgisch ontmijningsbataljon….en de IJzerbedevaarten en de IJzertoren was een doorn in het oog van de Belgische staat. De gedynamiteerde toren werd heropgebouwd, groter dan de eerste. Anton Van Wilderode schreef een pakkend gedicht over deze aanslag en het niet vinden van daders. De geschiedenis van het ontstaan van de IJzerbedevaarten en het dynamiteren van de IJzertoren is een bijzonder boeiende geschiedenis. De bedevaarten hebben een grote rol gespeeld in de Vlaamse beweging.

Luc Vermeulen