Van alle heiligen – en er zijn er vele! – moet Sint Jacob zowat de bekendste zijn. Hij was een van de twaalf apostelen en was de eerste die de marteldood stierf, in 44 in Jeruzalem. Ergens rond 700 na Christus ontstond dan de mythe dat het lichaam van Jacobus door een engel naar het Iberisch schiereiland werd gebracht en begraven in wat we nu kennen als Santiago de Compostella. Van overal uit Europa kwamen pelgrims en gaandeweg ontstond de Camino of het Sint-Jacobspad.

Elders in Europa spreekt men van “Jacobus de meerdere”, in Spanje noemt men hem ook “Jacobus de Morendoder”. Naar de legende zegt zou Jacobus bij de katholieke herovering van Spanje op de bezettende Moren meegevochten hebben, op een woest paard gezeten.

Langsheen het pelgrimspad ontstonden kapellen, ook in het Antwerpen van de 14de eeuw. En aan die kapellen werden er “gasthuizen” gebouwd waar de pelgrims konden overnachten. Wie, zoals wij gisteren, in de Sint-Jacobstraat de kerk en de aanpalende gebouwen bekijkt, kan zich dat zelfs nu nog voorstellen.

Twee gidsen waren er nodig om ons gezelschap rond te leiden. En beiden, Kathleen en Jan, deden dat uitstekend. Elk met een eigen focus maar zonder ook maar één letter op papier namen ze ons mee in een twee uur durend verhaal. Niet alleen over Sint Jacobus maar veelal over hoe de eerste kapel uitgroeide tot de majestueuze Sint-Jacobskerk met haar vele altaren. Met humor ook, fijne humor.

Zo is er het altaar dat aan Anna opgedragen is, Sint-Anna. Moeder van Maria en nog wat dochters want Anna was driemaal getrouwd, telkens na het overlijden van haar echtgenoot. Vandaag zouden we dat verdacht vinden maar ze staat in haar kapel afgebeeld met haar dochters en tal van kleinkinderen als symbool voor het gezinsleven. Gelijk de verklaring waarom we soms spreken van een “Annekesnest”.

Job kwamen we ook tegen. De sukkelaar die heel zijn leven gebukt ging onder de tegenslagen maar bleef vasthouden aan zijn geloof. Bijzonder is dat op de originele afbeelding – een fresco uit de 14de of 15de eeuw! – er muziekinstrumenten staan, waaronder violen. Dat wijst er op dat, nog voor de vioolkunst in Italië tot bloei kwam, er in Antwerpen al violen bespeeld werden.

En dan is er Rubens. Het is aan Hélène Fourment te danken dat zich in deze Sint-Jacobskerk de grafkapel gebouwd werd, werkelijk aangebouwd aan de al bestaande kerk. Een privilége dat gelijk ook een zekere intimiteit in zich heeft: in dit achterste gedeelte zijn er geen zijaltaren, hier rust alleen de familie Rubens.

U begrijpt, waarde lezer, dat we ons hier werkelijk beperken tot slechts enkele fragmenten; dit artikel is geen kerkgids. Nog tot eind deze maand kan u zelf Rubens in de Sint-Jacobskerk gaan bezoeken, en dan is het wachten tot eind 2027.

Ook het Rubenshuis sluit vanaf januari 2023 voor enkele jaren de deuren. En daarom zullen we met Seniorenforum Regio Antwerpen op dinsdag 8 november e.k. een, voorlopig, laatste bezoek aan dit waardevol stadspaleis brengen. Alle info volgt later.

Volgende zondag kan u ons ontmoeten in Lier, waar we de Ommegang gaan bekijken.

En op woensdag 19 oktober hebben we een afspraak met het ADVN. We vertonen daar enkele Tv-uitzendingen van de Nationalistische Omroepstichting (NOS), gemaakt door Wim Verreycken voor het Vlaams Blok. Wim zal ons door de middag leiden.

Nogmaals dank aan de gidsen en zeker ook dank aan de ruim dertig aanwezigen die we trakteerden in het studentencafé “Kassa 4”. Niets dan positieve commentaren konden we daar opvangen, waarvan akte.